اوتیسم

اوتیسم را اختلالی نافذ رشدی می دانند که در کودکان زیر سه سال بروز می‌کند. اوتیسم یک اختلال هسته مرکزی، ارتباطی و اجتماعی و همچنین اختلال در حرکات کلیشه‌ای و تماس چشمی است.

معمولاً این اختلالات تا سن سه سالگی کودک خود را نشان نمی‌دهد، اما علائمی وجود دارد که اگر چنانچه والدین حساس باشند می‌توانند این علائم را حتی در کودک یک ساله خود نیز مشاهده کنند.

علائم:

تماس چشمی کودکان مختل می‌شود. به این معنی که کودک توجه مشترک ندارد و همزمان با توجه والدینش به چیزی به آن توجه نمی‌کند.

همچنین بازی کردن او با اسباب‌بازی به شکلی نامتعارف و مثل همسالانش نیست.

علت بروز اوتیسم:
دکتر نظری در پاسخ به این سوال که علت بروز اوتیسم در کودکان چیست بیان داشت که متاسفانه علت مشخصی برای آن وجود ندارد و کاملاً ناشناخته است.

اما مطمئناً عوامل ژنتیکی در بروز آن بی‌تاثیر نیست. آزمایشات نشان داده است میزان ابتلا به این بیماری در افرادی که فامیل درجه یک آنها اوتیسم بوده است بسیار بالا است و یا به عنوان مثال در یک دوقلوی یک تخمکی که یکی مبتلا به اوتیسم است، احتمالاً قل دیگر هم مبتلا خواهد شد.

البته تنها عوامل ژنتیکی باعث ابتلای فرد به این اختلال نمی‌شود. عوامل محیطی مثل تماس مادر به ویژه در دوران جنینی با جیوه‌ها و آلاینده‌های سنگین می‌تواند باعث بروز این بیماری بشود.

عوامل روانی – اجتماعی، عوامل عصب شناختی و... نیز در بروز این بیماری دخیل هستند و در این‌باره باید گفت: حجم ماده خاکستری مغز این کودکان نسبت به سایر کودکان حجیم‌تر است و در نوار مغزی اختلالات کارکردی را نشان می‌دهد.

چرا تعداد کودکان اوتیسمی رو به افزایش است؟
 افزایش تعداد مبتلایان همه جهان را به وحشت انداخته است خاطر نشان کرد: در سال 1970 سازمان ملی سلامت تعداد مبتلایان به این اختلال را یک در دو هزار 500 نفر عنوان کرد. این در حالیست که در سال 2005 همین سازمان در مقاله‌ای تعداد مبتلایان را یک در 250 کودک دانست.

تزاید مبتلایان، به افزایش ملاک‌ها و معیارهای تشخیص اشاره کرده و افزود: در گذشته شاید تعداد زیادی از کودکان مبتلا بودند اما توسط متخصصان اختلالات آنها  تشخیص داده نمی‌شد اما هم اکنون این ملاک‌ها دقیق‌تر و بیشتر شده و می‌توان مبتلایان را به راحتی شناسایی کرد. عامل دیگر در افزایش تعداد مبتلایان در سال‌های اخیر را افزایش آلاینده‌های محیطی و عوامل عصب شناختی می باشد.

آیا اوتیسم درمان می‌شود؟
درمان به شکل دارویی به این معنی که فلان دارو این بیماری را خوب می‌کند هنوز برای اوتیسم وجود ندارد و این کودکان اغلب از طریق برنامه‌های توانبخشی تا حدی توانایی‌های خود را بدست می‌آورند.

در توضیح روش توانبخشی پذیرفته شده در میان متخصصان باید گفت: متخصصان و مربیان اغلب از روش رفتاری استفاده می‌کنند. به این معنی که یکسری رفتار را تعیین کرده و کودک را به انجام آن تشویق می‌کنند، چنانچه کودک رفتار خود را به رفتار موردنظر مربی نزدیک کرد از ابزارهای تشویقی برای تقویت رفتار استفاده می‌شود.

با اشاره به این مطلب که این کودکان معمولاً گفتار ندارند و از نظر حرکتی هم یا خیلی کند هستند و یا خیلی تند، می توان خاطر نشان کرد: در اغلب موارد این اختلالات باید از طریق اصول توانبخشی بازتوانی شود اما گاهی متخصصن از روش‌های زیستی مثل دارو درمانی و رژیم غذایی و افزایش میزان منیزیم موجود در غذا نیز برای درمان استفاه می‌کنند.

همچنین به یک روش عصب شناختی هم اشاره کرده و توضیح داد: این روش یکی از جدیدترین روش‌ها است که متخصصان به وسیله امواج سعی می‌کنند امواج منفی مغز کودک را به سمت رفتار به هنجاری که سایر همسالان آنها دارند ببرند. اگرچه این روش معجزه نخواهد کرد اما تاکنون نتایج امید بخشی داشته است.

نقش خانواده در بازتوانی کودک اوتیسمی
این کودکان به هیچ وجه نباید از سایر کودکان جدا شوند بلکه باید در خانواده و اجتماع مراحل بازتوانی را طی کنند. دکتر نظری با تاکید بر این مطلب افزود: این کودکان باید در کنار خانواده درمان مبتنی بر جامعه را طی کنند. خانواده باید با کودکانشان همراهی کنند.

 آنها باید آموزش ببینند که چطور رفتار خوب کودک را تقویت کرده و از پاداش به عنوان باج  استفاده نکنند.

 با این اتفاق خانواده نیز در محیط خانه سعی خواهد کرد تا رفتار به هنجار کودک را تقویت کند.

منبع: سایت سازمان بهزیستی